هوالحکیم چرا فرجام انسان به تنهایی کشیده شد؟ تحلیل و بررسی فیلم «کیک محبوب من» کرسی «پاتولوژی فرهنگی» / جلسه بیست و سوم / 16 آذر 1403 ارائهدهنده: محمدجواد خواجهوند زمان ویدئو: 43 دقیقه
مقدمه (00:00) سلام و تقدیم احترام خدمت بینندگان گرامی و اعضای محترم کانال پاتولوژی فرهنگی. در این جلسه، از منظر پاتولوژی فرهنگی و اجتماعی به فیلم «کیک محبوب من» (مریم مقدم و بهتاش صناعیها، 2024) میپردازیم. این فیلم به دلیل موضوع و مضمون خاص خود در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحلیل، بیشتر بر محور داستان و پیام آن تمرکز خواهیم کرد.
جایگاه «فردگرایی» در اندیشه اجتماعی مدرن (01:50) فیلم «کیک محبوب من» مسئله تنهایی و فردگرایی را به تصویر میکشد. فردگرایی محصول اندیشه لیبرالیسم است که اصالت را به فرد میدهد. این تفکر تأثیرات عمیقی بر زندگی انسانها داشته و حتی بر کاهش آمار ازدواج و تشکیل خانواده نیز مؤثر بوده است.
تنهایی؛ بحران اساسی عصر جدید (04:47) مطالعات آیندهپژوهی نشان میدهد که تنهایی یکی از بحرانهای جدی پنجاه سال آینده خواهد بود. در کشورهایی مانند ژاپن و انگلستان، وزارت تنهایی تشکیل شده است. ایران نیز به دلیل حرکت در مسیر مدرنیسم از این بحران مصون نخواهد ماند. این فیلم به خوبی این بحران را به تصویر کشیده و نشان میدهد که تنهایی چگونه میتواند زندگی انسانها را تحت تأثیر قرار دهد.
چکیدهای از داستان فیلم (11:15) «کیک محبوب من» داستان زنی به نام «مهین» را روایت میکند که پس از مرگ همسرش، 30 سال را در تنهایی سپری کرده است. فرزندانش مهاجرت کردهاند و او به دلیل استانداردهای شخصی، نتوانسته شریک مناسبی پیدا کند. تلاش مهین برای شکستن سد تنهایی او را به فردی به نام «فرامرز» میرساند. اما این ارتباط نیز پایانی تلخ دارد و مهین دوباره به تنهایی بازمیگردد.
نقد پیام فیلم (19:45) فیلم در طرح مسئله تنهایی موفق عمل کرده است، اما در ارائه راهحل دچار ضعف است. پیام اصلی فیلم بهطور غیرمستقیم جمهوری اسلامی و محدودیتهای دینی را عامل تنهایی معرفی میکند، اما این برداشت نادرست است. تنهایی و فردگرایی محصول تفکر لیبرالیسم و مدرنیسم است، نه گزارههای اسلامی.