وضعیت تاسف بار زندگی مردم تهران در سال 1344 دوران حکومت منحوس نیم پهلوی/ فقر، اعتیاد، بی خانمانی از زبان یک اروپایی
در تبلیغات و اقداماتی که اخیراً در داخل و خارج از کشور در حمایت از رژیم شاه صورت میگیرد، اغلب گفته میشود که این رژیم از نظر اقتصادی کارآمد بوده و اوضاع اقتصادی – معیشتی مردم در دوره حاکمیت این رژیم چندان هم نامطلوب نبوده است. ۱- بخش کشاورزی و شبانی: از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۷، کشاورزی دچار دگرگونی کیفی عظیمی شد که عمدتاً ناشی از اصلاحات ارضی بود. درواقع، تا سال ۱۳۵۰، در اثر اجرای اصلاحات ارضی، ۹۳ درصد دهقانان سهم بر صاحب زمین شدند، اما موفقیت عملی این طرح از لحاظ منافع مثبت واقعی برای دهقانان عملاً صفر بود؛ زیرا اولاً نیمی از زمینها اصولاً تقسیم نشد، ثانیاً اکثریت دهقانانی که صاحب زمین شدند، زمینهای کوچک و نامرغوبی به دست آوردند و ثالثاً نیمی از خانوارهای روستانشین نیز مشمول قانون اصلاحات ارضی نشدند؛ چون قرارداد سهم بری نبسته بودند. خلاصه اینکه با اجرای اصلاحات ارضی نه تنها سطح زندگی اکثریت مردم روستاها بهتر نشد، بلکه کشور با افت تولید کشاورزی و عقب ماندن آن از نظر سرانه جمعیت مواجه شد. به گونه ای که در سال ۱۳۵۶، ۱۴ درصد نیازهای غذایی کشور از خارج وارد میشد. در این زمینه، کاتوزیان مینویسد که در فاصلهی سالهای ۱۳۵۶-۱۳۵۱، ۳۸ درصد روستائیان سوءتغذیه داشتند و چهار درصد شدیداً سوءتغذیه داشتند. ۲- بخش سرمایهداری که شامل صنعت، ساختمان، خدمات، دیوانسالاری دولتی و مشاغل طبقه متوسط بود که در دهه ۱۳۵۰ به صورت بزرگترین وجه تولید در بخش شهری درآمد. در مجموع، از سال های دهه چهل به بعد، نرخ رشد صنعتی ایران قابلتوجه بود، اما این نرخ دستکم از دو جهت گمراهکننده است: اولاً سهم صنعت از تولید ناخالص ملی ۱۸ درصد بود و در مقایسه با سهم بخش خدمات که ۳۵ درصد و سهم نفت که این نیز ۳۵ درصد بود، رقم بالایی نبود. ثانیاً در این دوره، صادرات صنعتی غیرنفتی دو تا سه درصد صادرات ایران را تشکیل میداد که این نیز ناچیز بود. علاوه بر این، بخش صنعتی تا حد زیادی به مشارکت خارجیان وابسته بود، به گونهای که سرمایه خارجی در صنایع جنبه غالب داشت و حتی در صنایع نسبتاً بومی مانند بافندگی جاپایی باز کرده بود. قابل ذکر است که در سال ۱۳۵۷، شرکتهای دارویی ۸۵ تا ۱۰۰ درصد به واردات اتکا داشتند، شرکتهای شیمیایی ۶۰ تا ۱۰۰ درصد، بافندگی ۸۰ درصد، بعضی صنایع غذایی ۷۰ درصد و پارهای از مصالح ساختمانی ۵۷ درصد. و....
نظرات