قرآن، در اصل مصدر است و به کتابی که بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده است، گفته می‌شود. خداوند در قرآن اوصافی برای قرآن ذکر می‌کند که مبیّن مقام شامخ این کتاب الهی است و موقعیّت و عظمت آن را بطور واضح متجلی می‌سازد. قرآن معجزه است و معنی اعجاز قرآن آنست که بشر از آوردن نظیر آن عاجز و ناتوان است و وجوه عمده اعجاز دو چیز است: یکی ترکیب آنگونه الفاظ با حفظ آنگونه معانی، دیگری عدم وجود اختلاف در آن. تحریف به معنای زیادت و نقیصه به اجماع مسلمین در قرآن نیست. در تاریخ نام تعدادی از افراد به عنوان کاتبان وحی ذکر شده است که از این نویسندگان دو نفر بیشتر ملازمت حضور و نوشتن قرآن را داشتند که آن‌ دو علی بن ابی‌طالب (ع) و زید بن ثابت بودند. کاتبان وحی قرآن را بوسیله قلم که از نی بود و مرکب، بر روی تکه‌های پوست یا استخوان‌های پهن یا روی لیف خرما و یا روی سنگ‌های پهن سفید می‌نوشتند. قرآن در عهد رسول خدا (ص) بصورتی‌ که امروز هست، تالیف شده بود. پس از رحلت آن حضرت اولین کسی‌ که به انزوا پرداخته قرآن را به ترتیب‌ نزول در یک مصحف جمع‌آوری کرد علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) بود. اولین چیزی‌که به رسول خدا (ص) نازل شد (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ• اقْرَاْ بِاسْمِ رَبِّکَ... ) تا آخر و آخرین سوره که نازل شد (اِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ‌) بود. آخرین آیه قرآن آیه ۲۸۱ بقره است و چون نازل گردید جبرئیل گفت: آن را در راس آیه ۲۸۰ بقره بگذار. باید دانست ترکیب سوره‌های قرآن به دستور رسول خدا (ص) بوده است، همانطور که اکثر سور قرآنی پیش از رحلت در میان مسلمانان دائر و معروف بودند. آنچه از قرآن در دوره ۱۳ سال اول رسالت نازل شده، آیات و سوره‌های مکّی نامند، خواه در خود مکّه نازل شده باشد یا نه، و آیات و سوره‌هائی که در عرض ده سال بعد از هجرت نازل گشته، مدنی نام دارند، خواه در خود مدینه نازل گردیده‌اند یا در جاهای دیگر. در عدد آیات قرآن شش قول نقل شده که دو قول از آنِ قرّاءِ اهلِ مدینه و چهار قول از آنِ قرّاءِ اهلِ مکّه و کوفه و بصره و شام می‌باشد. قرآن مجید در زمان حضرت رسول (ص) با خطّ کوفه استنساخ می‌شد و برای اولین بار توسّط ابوالاسود دئلی که اصول علم نحو را از علی (ع) یاد گرفته بود، قرآن مجید نقطه گذاری شد