از مرز تا مرز (پژوهشی جامع در باب هویت و قومیت در ایران)
کاری از: کامیل احمدی و همکاران

این موشن گرافیک را در رابطه با هویت و قومیت مشاهده کنید و اطلاعات تکمیلی متن زیرین را مطالعه و یا به این لینک مراجعه بفرمایید: https://kameelahmady.com/fa/identity-ethnicity/

قومیت (ethnicity) یا گروه قومی به گروه‌های اجتماعی فرهنگی‌ای اشاره دارد که در مؤلفه‌های محوری، همچون زبان، مذهب، قبیله، ملیت، تاریخ، آیین، آداب‌ورسوم، و فرهنگ، اشتراک دارند و این مؤلفه‌ها عامل پیوند و اتحاد میانِ آنان است. انسجام اجتماعی در میانِ قومیت‌ها در جوامع چند فرهنگی از شاخص‌هاى اصلی دموکراسی و نیل به امنیت و آزادی و دورى از خشونت محسوب می‌شود.

قومیت‌ و هویت طلبی در ایران
در یک قرن اخیر، موضوع مهم هویت و قومیت در ایران و گرایش‌های قومی در میانِ اقوام ایرانی با شدت و ضعف متفاوتی وجود داشته است، اگر چه برخی قومیت‌ها در ایران خود را در جایگاه ملتی مستقل می‌بینند.
مسائل مرتبط با قومیت از گذشته‌های دور و مسئله ملیت در عصر کنونی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی جوامع چند فرهنگی بوده است. این مسئله به‌ویژه در خاورمیانۀ معاصر و جغرافیای سیاسی کشورهای چند قومیتی زمینه بروز چالش‌های نظامی و ژئوپولتیکی بسیاری شده است.

دلیل نارضایتی قومیتی
دلیل عمده و ریشه اساسی نارضایتی‌های قومیتی را می‌توان در احساس نابرابری‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، زبانی، مذهبی و درمیانِ اقوام و به‌هنگام مقایسۀ خود با دیگر گروه‌های قومی و به‌خصوص فارس زبانان دانست.

ریشه اقوام ایرانی
بررسى پیشینه تاریخى اقوام در ایران نشان مىدهد که گروه‌هاى قومى از قوانین تبعیض‌آمیز به‌ویژه دربارۀ زبان، مذهب، و حقوق مدنى‌شان آزرده بوده‌اند.
در انقلاب مشروطه، حقوق این گروه‌ها درنظر گرفته نشد و در زمان پهلوى نیز نشر و توزیع روزنامه‌ها، مجلات، و کتب زبان‌هاى قومى به‌شدت منع می‌شد.
امروزه دلیل عمده و ریشه اساسی این نارضایتی‌ها را می‌توان در احساس نابرابری‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، زبانی، مذهبی، و در میان اقوام و به‌هنگام مقایسۀ خود با دیگر گروه‌های قومی و به‌خصوص فارس‌زبانان دانست.
و در بخش آموزش و پرورش، کتاب درسی به زبان مادری آنان وجود ندارد و کودکان کرد، ترک، عرب، بلوچ و غیره مجبورند با زبان دوم به آموزش و تحصیل بپردازند