یکی از پیامبران بنی اسرائیل، حضرت یونس(ع) نام داشت که به امر خدا به سبب ترک محل رسالتش، نهنگ، وی را خورد. منطقۀ نینوا در شمال عراق به عنوان محل رسالت یونس شناخته می شد. بدین دلیل به حضرت یونس( ع)، لقب «ذو النّون» و «صاحب الحوت» را داده اند که در شکم ماهی قرار گرفت. - قرآن کریم از سرگذشت این پیامبر و قوم او جز قسمتی را متعرض نشده، در سوره صافات این مقدار را متعرض شده که آن جناب به سوی قومی فرستاده شد و از بین مردم فرارکرده و به کشتی سوار شد و در آخر نهنگ او را بلعید. و سپس نجات داده شده و بار دیگر به سوی آن قوم فرستاده شد و مردم به وی ایمان آوردند. اینک آیات آن سوره از نظر خواننده می گذرد.

وَ إِنَّ یونُسَ لَمِنَ الْمُرْسَلینَ* إِذْ أَبَقَ إِلَی الْفُلْکِ الْمَشْحُونِ* فَساهَمَ فَکانَ مِنَ الْمُدْحَضینَ* فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَ هُوَ مُلیمٌ* فَلَوْ لا أَنَّهُ کانَ مِنَ الْمُسَبِّحینَ* لَلَبِثَ فی بَطْنِهِ إِلی یوْمِ یبْعَثُونَ* فَنَبَذْناهُ بِالْعَراءِ وَ هُوَ سَقیمٌ* وَ أَنْبَتْنا عَلَیهِ شَجَرَةً مِنْ یقْطینٍ* وَ أَرْسَلْناهُ إِلی مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ یزیدُونَ* فَآمَنُوا فَمَتَّعْناهُمْ إِلی حینٍ؛

و در سوره انبیاء متعرض تسبیح گویی او در شکم ماهی شده که علت نجاتش از آن بلیه شد، می فرماید: وَذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیهِ فَنَادَی فِی الظُّلُمَاتِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّینَاهُ مِنَ الْغَمِّ ۚ وَکذَلِک نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ؛[1]

و در سوره قلم متعرض ناله اندوهگین او در شکم ماهی شده و سپس بیرون شدنش ورسیدن به مقام اجتباء را آورده، می فرماید: فاصبر لحکم ربک و لا تکن کصاحب الحوت اذنادی و هو مکظوم لو لا ان تدارکه نعمة من ربه لنبذ بالعراء و هو مذموم فاجتباه ربه فجعله من الصالحین؛