اربعین حسینی، به چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفای آن حضرت که مصادف با روز بیستم ماه صفر شده، مشهور است. - بنا بر برخی نقل‌ها اسرای کربلا روز بیستم ماه صفر سال ۶۱ق در بازگشت از شام، برای زیارت قبر امام حسین (ع) و دیگر شهدا به کربلا رفتند؛ اما عده‌ای از علما همچون شیخ طوسی و شیخ مفید قائلند که اسراء از شام به مدینه رفته‌اند؛ همچنین عده‌ای از علما، نویسندگان و مقاتل، ورود اسراء در اولین اربعین حسینی به کربلا را بعید دانسته و روایات و دلائل در این مورد را رد کرده‌اند؛ با این وجود ورود جابر بن عبدالله انصاری در اربعین به کربلا و زیارت آن حضرت، در بین منابع چندان اختلاف نیست و سنت زیارت اربعین به دست او تاسیس گردیده است. - زیارت اربعین از اعمال مستحبی این روز بوده و بنا بر روایتی از امام حسن عسکری (ع) از نشانه‌های مومن شمرده شده است. شیعیان در این روز به عزاداری می‌پرداند. پیاده‌روی اربعین به سوی کربلا از گسترده‌ترین مراسمات عزاداری و از بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان محسوب می‌شود.