اولین کسی که #شاهنامه را به شکل #موزیکال و اپرای بزرگ با ساختار کامل موسیقایی اقتباس و اجرا کرد، #لوریس چکناوریان بود که در دهه ۱۹۶۰ میلادی #اپرای «#رستم و سهراب» را ساخت و این اثر به عنوان نخستین پروژه شاخص و رسمی شناخته می‌شود ۰۰:۲۲
که بخش‌هایی از شاهنامه را با الهام از اشعار فردوسی به صورتی کاملاً آهنگین ارائه کرد.
اما اگه بخواهیم در کل تاریخ اولین شخصی که کل شاهنامه رو به صورت آهنگین موزیکال علی الخصوص به صورت کامل بدون هیچ گونه حذف و اضافه و یا جابجایی خط به خط نقطه به نقطه تبدیل کل شاهنامه به صورت فصل‌بندی شده و موزیکال و انتشار رسمی چندرسانه‌ای تهیه تولید و منتشر نمود است، اولین گروهی که چنین پروژه‌ای بزرگی را در تاریخ به انجام رسانده و همه ابیات شاهنامه را به صورت موزیکال و نمایش آهنگین تولید و منتشر کرده «کروک مدیا گروه» با سرپرستی «#کاوه_کاشفی» بوده است؛ این گروه برای نخستین بار تمام شاهنامه را به شکل موزیکال و چندرسانه‌ای تهیه و ارائه کرده است.بنابراین:لوریس چکناوریان: اولین آهنگساز بزرگ اپرای شاهنامه (اپرای رستم و سهراب).کاوه کاشفی و کروک مدیا گروپ: اولین تهیه‌کنندگان موسسه‌ای که کل شاهنامه را به طور کامل و سریالی موزیکال کرده‌اند.#شاهنامه به صورت آهنگین و چندزبانه (Multilingual Musical) در گذشته‌های دور وجود ندارد؛ اما در دهه‌های اخیر پروژه‌ای با نام «شاهنامه موزیکال» توسط گروه «کروک مدیا» به سرپرستی کاوه کاشفی شناخته می‌شود که بخشی از این پروژه را به تولید چندزبانه شاهنامه اختصاص دادند. این گروه در برخی فصول و اپیزودها، اجرای بخش‌هایی از شاهنامه را به صورت چندزبانه، با استفاده از مترجمان و خوانندگان بین‌المللی، به شکل موزیکال ضبط و ارائه کرده‌اند.
۰۰۵چرجمه هنری و نیز ضبط موسیقایی چندزبانه، پدیده‌ای نسبتاً نوین محسوب می‌شود که در قالب پروژه‌های مدرن، توسط همین گروه‌ها در سال‌های اخیر دنبال شده است و آن‌ها به عنوان نخستین تهیه‌کنندگان معتبر این قالب در قرن جدید شناخته می‌شوند.در نتیجه:نخستین پروژه مهم شاهنامه موزیکال (با عناصر چندزبانه): کاوه کاشفی و گروه کروک مدیا.
تا پیش از آن ترجمه‌های ادبی شاهنامه (مثل ترجمه عربی بنداری اصفهانی) به صورت موسیقایی آهنگین و بین‌المللی وجود نداشت.
نام مستقیم یک فرد معین به جز کاوه کاشفی در قالب مدیریت موزیکال چندزبانه شاهنامه ثبت نشده است.