خطبه 13:
(روز جمعه سال 36.هجرى پس از پایان جنگ در مسجد جامع شهر در نکوهش مردم بصره فرمود) :
عوامل سقوط جامعه (روانشناسى اجتماعى مردم بصره) :
شما سپاه یک زن ، و پیروان حیوان (شتر عایشه) بودید ، تا شتر صدا مى کرد مى جنگیدید ، و تا دست و پاى آن قطع گردید فرار کردید .
اخلاق شما پست ، و پیمان شما از هم گسسته ، دین شما دو رویى ، و آب آشامیدنى شما شور و ناگوار است.
کسى که میان شما زندگى کند به کیفر گناهش گرفتار مى شود، و آن کس که از شما دورى گزیند مشمول آمرزش پروردگار مى گردد.
گویا مسجد شما را مى بینم که چون سینه کشتى غرق شده است، که عذاب خدا از بالا و پایین او را احاطه مى کند، و سرنشینان آن، همه غرق مى شوند.
و در روایتى است : سوگند به خدا ، سرزمین شما را آب غرق مى کند ، گویا مسجد شما را مى نگرم که چون سینه کشتى یا چونان شتر مرغى که بر سینه خوابیده باشد بر روى آب مانده است.
و در روایت دیگر : مانند سینه مرغ روى آب دریا .
و در روایت دیگرى آمده : خاک شهر شما بد بوترین خاکهاست ، از همه جا به آب ، نزدیک تر و از آسمان ، دورتر ، و نُه دَهُمِ شرّ و فساد در شهر شما نهفته است، کسى که در شهر شما باشد گرفتار گناه، و آن که بیرون رود ، در پناه عفو خداست.
گویى شهر شما را مى نگرم که غرق شده ، و آب آن را فرا گرفته . چیزى از آن دیده نمى شود ، مگر جاهاى بلند مسجد ، مانند سینه مرغ بر روى امواج آب دریا.


https://www.namasha.com/v/kmfm9ydH
https://www.namasha.com/v/y5fv436U