در حال بارگذاری ویدیو ...

جلوه عاشق و معشوق در نگاه شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از زبان استاد قدمعلی سرامی (بخش سوم)

۰ نظر
گزارش تخلف
در جستجوی ادب و فرهنگ ایران زمین با استاد قدمعلی سرامی

فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطّار نیشابوری (۱۱۴۶م/۵۴۰ق -۱۲۲۱م/۶۱۸ق) یکی از عارفان و شاعران ایرانی بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در نیشابور زاده شد و در ۶۱۸ هجری به هنگام حملهٔ مغول به قتل رسید.
درحالی که بسیاری از پژوهشگران بر این عقیده‌اند که عطار مرید شخص خاصی نبوده‌است برخی نیز بر خلاف این معتقدند؛ برای مثال در کتاب مجمع الفصاء تألیف رضاقلی خان هدایت آمده‌است: «شیخ الاصفیا شیخ فریدالدّین محمّد و ابوطالب کنیت آن جناب بود و جناب شیخ مجدالدّین بغدادی که از خلفای شیخ نجم الدّین کبری است وی را تربیت فرمود. جناب شیخ از اکابر این طبقه است و در عُلو حالِ وی کس را مجال سخن نیست. هفت شهر عشق عطّار که در عرفان معروف است از وی چنین نقل شده‌است: نخستین «جستجو و طلب» است، باید در راه مقصود کوشید-دوم مقام «عشق» است که بی‌درنگ باید به راه وصال گام نهاد. سوم «معرفت» است که هر کس به قدر شایستگی خود راهی برمی‌گزیند. چهارم «استغنا» است که مرد عارف باید از جهان و جهانیان بی‌نیاز باشد. پنجم مقام «توحید» است که همه چیز در وحدت خدا مشاهده می‌شود. ششم مقام «حیرت» است که انسان در می‌یابد که دانسته‌های او بسیار اندک و محدود است. هفتم مقام «فنا» است که تمام شهوات و خودپرستی‌های آدمی از او زایل می‌شود و می‌رود تا به حق واصل شود و در واقع از این فنا به بقا می‌رسد.
...
خواهد رسید رتبه صائب به مولوی گر مولوی به رتبه عطار می‌رسد
...
هفت شهر عشق را عطار گشت
ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم
...
در طول تاریخ آثار بسیاری به عطار نسبت داده شده‌اند و از آن گذشته پیش و پس از وی عدهٔ زیادی بوده‌اند که عطار تخلص می‌کرده‌اند؛ به گونه‌ای که عده‌ای آثار او را به تعداد سوره‌های قرآن یعنی ۱۱۴ کتاب پنداشته‌اند اما آثار مسلم عطار طبق پژوهش‌های محمدرضا شفیعی کدکنی و عبدالحسین زرین‌کوب بدین گونه است:
اسرارنامه
الهی‌نامه
منطق الطیر
مصیبت‌نامه
مختارنامه
تذکرةالاولیا
دیوان اشعار
...
قدمعلی سَرّامی (زادهٔ ۸ بهمن ۱۳۲۲ در رامهرمز)، استاد دانشگاه، نویسنده، شاعر، مترجم، روزنامه‌نگار و پژوهشگر ایرانی در حوزهٔ زبان فارسی است. وی عضو هیئت امنای بنیاد فردوسی است. او یکی از پنج استاد برتر شاهنامه‌پژوه ایران به انتخاب نخستین دورهٔ جایزهٔ پژوهش پروفسور آقابزرگ ۱۳۹۰ است.

نظرات

نماد کانال
نظری برای نمایش وجود ندارد.

توضیحات

جلوه عاشق و معشوق در نگاه شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از زبان استاد قدمعلی سرامی (بخش سوم)

۰ لایک
۰ نظر

فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطّار نیشابوری (۱۱۴۶م/۵۴۰ق -۱۲۲۱م/۶۱۸ق) یکی از عارفان و شاعران ایرانی بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در نیشابور زاده شد و در ۶۱۸ هجری به هنگام حملهٔ مغول به قتل رسید.
درحالی که بسیاری از پژوهشگران بر این عقیده‌اند که عطار مرید شخص خاصی نبوده‌است برخی نیز بر خلاف این معتقدند؛ برای مثال در کتاب مجمع الفصاء تألیف رضاقلی خان هدایت آمده‌است: «شیخ الاصفیا شیخ فریدالدّین محمّد و ابوطالب کنیت آن جناب بود و جناب شیخ مجدالدّین بغدادی که از خلفای شیخ نجم الدّین کبری است وی را تربیت فرمود. جناب شیخ از اکابر این طبقه است و در عُلو حالِ وی کس را مجال سخن نیست. هفت شهر عشق عطّار که در عرفان معروف است از وی چنین نقل شده‌است: نخستین «جستجو و طلب» است، باید در راه مقصود کوشید-دوم مقام «عشق» است که بی‌درنگ باید به راه وصال گام نهاد. سوم «معرفت» است که هر کس به قدر شایستگی خود راهی برمی‌گزیند. چهارم «استغنا» است که مرد عارف باید از جهان و جهانیان بی‌نیاز باشد. پنجم مقام «توحید» است که همه چیز در وحدت خدا مشاهده می‌شود. ششم مقام «حیرت» است که انسان در می‌یابد که دانسته‌های او بسیار اندک و محدود است. هفتم مقام «فنا» است که تمام شهوات و خودپرستی‌های آدمی از او زایل می‌شود و می‌رود تا به حق واصل شود و در واقع از این فنا به بقا می‌رسد.
...
خواهد رسید رتبه صائب به مولوی گر مولوی به رتبه عطار می‌رسد
...
هفت شهر عشق را عطار گشت
ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم
...
در طول تاریخ آثار بسیاری به عطار نسبت داده شده‌اند و از آن گذشته پیش و پس از وی عدهٔ زیادی بوده‌اند که عطار تخلص می‌کرده‌اند؛ به گونه‌ای که عده‌ای آثار او را به تعداد سوره‌های قرآن یعنی ۱۱۴ کتاب پنداشته‌اند اما آثار مسلم عطار طبق پژوهش‌های محمدرضا شفیعی کدکنی و عبدالحسین زرین‌کوب بدین گونه است:
اسرارنامه
الهی‌نامه
منطق الطیر
مصیبت‌نامه
مختارنامه
تذکرةالاولیا
دیوان اشعار
...
قدمعلی سَرّامی (زادهٔ ۸ بهمن ۱۳۲۲ در رامهرمز)، استاد دانشگاه، نویسنده، شاعر، مترجم، روزنامه‌نگار و پژوهشگر ایرانی در حوزهٔ زبان فارسی است. وی عضو هیئت امنای بنیاد فردوسی است. او یکی از پنج استاد برتر شاهنامه‌پژوه ایران به انتخاب نخستین دورهٔ جایزهٔ پژوهش پروفسور آقابزرگ ۱۳۹۰ است.

آموزش