جبران کسری بودجه با ارز فروشی
محمد خوش چهره: خام فروشی نفت یکی از منابع راحتالحلقوم در این خصوص است. برای کسب درآمد از منابع نفتی کافی است به ترمینالها لولهکشی کرده و نفت را صادر کنید. یعنی هیچ ارزش افزودهای در کار نیست. جالبتر اینکه در معرفی شاخصهای مرتبط با رشد اقتصادی افزایش خام فروشی نفت را جزء رشد حساب میکنند که غلط است. مسأله بعد این است که این روند از دولت سازندگی شروع شد که اگر ارز را گرانتر بفروشیم، کسری بودجه جبران میشود. البته این اقدام سابقا بهصورت حرفهای و پوشیده انجام میشد و الان عریان است. حرفشان هم این بود که اگر ارز را گران بفروشیم از مابهالتفاوت ریالی آن میتوانیم به اهداف بهداشتی، آموزشی و ... برسیم. این خطا همینطور استمرار داشت اما ضریب نیت متفاوت بود. شاید رئیسجمهور از این کار خبر نداشت و معاون، وزیر و رئیس بانک مرکزی استارت این کار را میزدند. بنابراین خطا از اینجا شروع شد که دولت بهعنوان اصلیترین عرضهکننده ارز در جامعه آن را به یک کالای مبادلاتی تبدیل کرد. بازار ارز اصطلاح غلطی است که میان وزیر و وکیل رایج شده در حالی که ما اصلا بازار ارز نداریم، چه برسد که به آن مشروعیت داده و شرایطی را ایجاد کردیم که مردم برای خرید آن صف بکشند. این یک پدیده نادر است و در کشورهای عقبافتاده و فاسد رخ میدهد. ارز، ابزار سیاسی است که از آن برای تجارت ـ در بخش صادرات و واردات ـ استفاده میکنند و علاوه بر این ابزار تعرفه است که آن را بالا و پایین میکنند.
نظرات