عملیات کربلای ۵ یا محاصره بصره عملیات نظامی تهاجمی نیروهای مسلح ایران، بر علیه نیروهای بعث عراق، در جریان جنگ ایران و عراق است. این عملیات، ششمین عملیات نیروهای نظامی ایران برای فتح بصره بود، که شدیدترین نبرد تاریخ جنگ ایران و عراق محسوب میشود. نیروهای ایرانی عملیات را در محور شلمچه به منطقهای موسوم به کانال ماهی، بهصورت گسترده در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۶۵ با فرماندهی سپاه پاسداران آغاز کردند. عملیات کربلای ۵ با فاصله ۱۵ روز پس از عملیات کربلای ۴ انجام شد. این عملیات، پرهزینهترین عملیات این جنگ بود و از آن بهعنوان آغازی بر پایان جنگ ایران و عراق یاد میشود.