قاسم بن حسن (شهادت سال ۶۱ هجری) از فرزندان امام حسن(ع) است که در واقعۀ کربلا به شهادت رسید. او در شب عاشورا در پاسخ امام حسین(ع) که نظر او را در مورد مرگ پرسید، مرگ را شیرین‌تر از عسل دانست. در محافل عزاداری و روضه‌خوانی از ادواج وی با یکی از دختران امام حسین(ع) تحت عنوان عروسی قاسم یاد می‌شود. محققان در صحت این گزارش تردید دارند و برخی آن را نادرست دانسته‌اند. در عرف عزاداری شیعیان ایران، شب ۶ محرم به قاسم اختصاص دارد. تاریخ ولادت قاسم بن حسن ثبت نشده است. با این حال در مقتل خوارزمی آمده است که وی به سن بلوغ نرسیده بود،و در لباب الانساب سن وی به هنگام شهادت ۱۶ سال ثبت شده است.شیخ مفید، مادر قاسم و عبدالله و عمرو بن حسن را یک کنیز دانسته است،[۳] اما در مقاتل الطالبین، مادر او و ابوبکر بن حسن مشترک دانسته شده است