اربعین حسینی چهلمین روز پس از شهادت امام حسین(ع) در عاشورای سال ۶۱ق که با ۲۰ صفر مصادف است. بر اساس برخی از نقلها، اسیران کربلا روز ۲۰ صفر سال ۶۱ قمری در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین(ع) به کربلا رفتند؛ البته گروهی از علما همچون شیخ مفید و شیخ طوسی تصریح کردهاند که اسرا در بازگشت از شام به مدینه رفتند. همچنین جابر بن عبدالله انصاری، در این روز بعنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین(ع) حاضر شده است. بر اساس قول مشهور، سر امام حسین(ع)، در روز اربعین به بدنش در کربلا ملحق شد.