فلسفه بسم الله الرحمن الرحیم : تفسیر کلمه به کلمه بسم الله الرحمن الرحیم (قسمت 1)
مولف :استاد علی اکبر خانجانی
توضیح :
هر آنچه باید درباره " بسم الله الرحمن الرحیم " بدانید
بسم الله الرحمن الرحیم جمله ای است که 114 بار بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده است . این جمله جزئی از آیات سوره های قرآن کریم مانند سوره حمد است که در تمام سوره ها به غیر از سوره توبه در اول فصل آمده است . بنابراین اگر کسی سوره حمد را در نماز یا غیر نماز، بخواند و آیه بسم الله الرحمن الرحیم را ذکر نکند ، سوره را ناقص خوانده است زیرا این آیه جزء سوره ی حمد می باشد.

ترجمه بسم الله الرحمن الرحیم در روایات
در روایات ذکر شده است که به احتمال زیاد برای اولین بار، سلمان فارسی به خواست ایرانی ها ، سوره حمد و «بسم الله الرحمن الرحیم» را ترجمه کرد و «به نام یزدان بخشاونده» را در ترجمه بسم الله به کار برد.

در ترجمه تفسیر طبری که مترجم آن ناشناس است، به صورت «به نام خدای مهربان بخشاینده» ذکر شده است . این ترجمه با اندکی تغییر به صورت «به نام خداوند بخشنده مهربان» تا به امروز باقی مانده است.

جمله «بسم اللّه الرحمن الرحیم» اولین عبارتی است که در قرآن کریم و در ابتدای سوره علق ، بر پیامبر اکرم (ص) به عنوان سرآغاز قرآن کریم نازل شده است.

در روایتی از پیامبراکرم(ص) نقل شده است:اگر انسان هنگام سوار شدن ((بسم الله )) بگوید، ملکی پشت سر او سوار می شود و از او محافظت می کند، تا زمانی که پیاده شود. و اگر سوار شد و ((بسم الله )) نگفت ، شیطان پشتش سوار می شود و به او می گوید:آواز بخوان . اگر گفت :من آواز ندارم و نمی توانم بخوانم به او می گوید:مست و بی حال شو. او مست می شود، تا وقتی پیاده شود.

حضرت علی (ع) در روایتی فرمودند: کل قرآن در سوره حمد است و کل سوره حمد در بسم الله الرحمن الرحیم و کل بسم الله الرحمن الرحیم در با بسم الله است و کل با در نقطه زیر ب است . که آن حضرت در ادامه فرمودند (( من نقطه زیر ب هستم )).