«یک کیسه طلا می‌دهم فقط برای دیدن خیوه.» یک ضرب‌المثل باستانی آسیای میانه است که داستان شکوه گذشته این شهر هزار ساله را روایت می‌کند. این ایستگاه پست مهم در جاده ابریشم باستانی بود، زمانی که بازرگانان در آن گرد هم می‌آمدند و کالاهایی را به شرق و غرب می‌فرستادند و از رونق این مسیر تجاری طولانی محافظت می‌کردند.

در سال 2022، هنگامی که رئیس جمهور «شی جین پینگ» برای سومین بار از ازبکستان بازدید کرد، یک هدیه ملی ویژه به رئیس جمهور «شوکت میرضیایف» اهدا کرد - یک مدل مینیاتوری از آثار تاریخی و فرهنگی شهر باستانی خیوه که به طور مشترک توسط چین و ازبکستان بازسازی شد. پشت این هدیه ملی داستانی درباره دیپلماسی سران دو کشور برای ترویج مبادلات بین تمدن‌های چین و ازبکستان قرار دارد.

شهر باستانی خیوه اولین پروژه حفاظت از میراث فرهنگی چین در آسیای مرکزی است. کامل‌ترین مجموعه ساختمانی باستانی در منطقه خوارزم آسیای مرکزی و اثری تاریخی که آمیختگی تمدن‌های شرقی و غربی را حفظ کرده است. اما برخی از بناهای باستانی این شهر باستانی به دلیل عدم مراقبت در حال تخریب و حتی در آستانه ریزش هستند.

در طول شش سال مرمت مشترک چین و ازبکستان، «پزشکان آثار باستانی» چین به همراهی مردم محلی برای بازگرداندن ظاهر سابق این عمارت باستانی تا حد امکان تلاش کرده و اطلاعات تاریخی گرانبها از شهر باستانی خیوه را حفظ کردند.

این شهر باستانی که هزاران سال در جاده ابریشم پر رونق ایستاده است، بار دیگر شکوه و امید را برای مردم اینجا به ارمغان می‌آورد.

تمدن‌ها به دلیل تنوع با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، به دلیل تبادلات از یکدیگر یاد می‌گیرند و به دلیل یادگیری متقابل توسعه می‌یابند. در 10 سال گذشته، چین با 17 کشور دخیل در ابتکار «کمربند و جاده» برای انجام 33 پروژه مشترک باستان شناسی همکاری کرده و فعالانه مشارکت در حفاظت و مرمت آثار باستانی را ترویج نموده است.