از اساسی‌ترین شرایط موفقیت در تمامی عرصه‌ها، شناخت دشمن است. در عرصه طبیعی، آدمی تا آنجا که دشمن را شناخته در دفع آن کوشیده و به موفقیت دست‌یافته است، ولی همین انسان ضربه‌های فراوانی از دشمن ناشناخته خود خورده است. به‌عنوان نمونه انسان از زمانی که دشمنی به نام میکروب را شناخت به‌آسانی توانست در پی دفع آن برآید، ولی چون نتوانسته است سرطان را بشناسد هرروز قربانی‌های فراوانی در این عرصه می‌دهد. در سایر عرصه‌ها نیز شناخت دشمن نقش مهم و کلیدی دارد. بر این اساس است که بخش عظیمی از آیات قرآن مربوط به معرفی دشمن است؛ معرفی شیطان، دشمنان انبیاء، کفار، مشرکان و منافقان و... . در روایتی از پیامبر گرامی‏اسلام (صلی اللَّه علیه و آله و سلّم) می‌خوانیم: «آگاه باشید عاقل‌ترین مردم کسی است که خدایش را بشناسد و از او پیروی کند و دشمنش را نیز بشناسد و آنگاه نافرمانیش کند.» در حدیثی دیگر از ایشان آمده است: مردم اگر ده چیز را می‌شناختند سعادت دنیا و آخرتشان تأمین می‌شد یکی از آن‏ها‏ شناخت ابلیس (دشمن) و یارانش است. امام علی (ع) در نهج‌البلاغه شناخت دشمن را رمز بینش می‌داند: «و بدانید که رشد نمی‌یابید مگر که رشد وانها‏دگان را بشناسید و هرگز به کتاب خدا چنگ نمی‌زنید، مگر که فرو فکننده‌ی آن را چنان‌که باید شناخته باشید.»، شاید به همین دلیل بود که ایشان بخش عظیمی ‏از تلاش خویش را در دوره حکومت به افشاگری چهره دشمنان پرداخت.