جشن باستانی و اساطیری نورگوهون (پیروزی فریدون بر ضحاک) در مازندران
به نقل صفحه اینستاگرام iranzamin.ir
نورگون یا نورگوهون به معنی گونهای شعلهور : نام جشنی است که در ییلاقات مختلف استان مازندران در بیست و ششم نوروز ماه و از حوالی عصر که هوا رو به تاریکی میرود برگزار میشود و روستای ییلاقی نوا (۷۰ کیلومتری آمل) یکی از قدیمی ترین محل هایی است که این جشن در آنجا برگزار می شود.
ترانه "به بند کشیده شدن ضحاک" با صدای زیبای شهرام ناظری به این ویدئوی یک دقیقه ای که تداعی کننده حال و هوای داستان فریدون و ضحاک از نگاه مردم روستای "نوا"ست خیلی کمک کرده. گـَوَن های شعله ور روبه دماوند و جَوون هایی درحال پایکوبی و سرور، مولفه های اصلی جشن باستانی اساطیری "نورگوهون" نواست.
همانطور که فردوسی در شاهنامه روایت کرده، فریدون بعد از شکست ضحاک میبایستی او را در غاری در کوه دماوند به زنجیر بکشد. در حین حرکت به سمت قله دماوند، طرفداران ضحاک بارها برای رهانیدن او به لشکر فریدون شبیخون زدند. مردم روستای نوا بر این اعتقادند که فریدون و لشگریانش، روستای آنها را که درست در مقابل قله دماوند بود برای استراحت و رفع خستگی انتخاب می کنند و بعد از سپری کردن چند روز و شب در آنجا به همراه ضحاک ماردوش روانه قله دماوند میشوند. آنها با روستاییان قرار میگذارند که بعد از به بند کشیدن ضحاک در دامنه کوه آتش روشن خواهند کرد تا همگان بدانند که کار ضحاک به پایان رسیدهاست. باوجود فاصله کم نوا تا قله دماوند هر چه مردم منتظر ماندند اثری از آتش نبود و همه نگران بودند که نکند که ضحاکیان با کشتن فریدون و یارانش او را از بند رهانیده باشند. مردم روستا به بلندترین نقطه روستا به قلاپیش (جلوی قلعه – که هم اکنون نیز به همین محل نامیده می شود) رفته و چشم به دماوند دوخته بودند، در حالیکه آفتاب آرام آرام غروب میکرد و شب دامن میگستراند از علامت آتشین خبری نبود. اوایل شب ناگهان نور آتش از دامنه دماوند درخشید و مردم نوا نیز در پاسخ آن آتش، رقص و پایکوبی کنان، گونها را بر سر طنابی بسته و پس از آتش زدن، آن را بالای سر به گردش درآوردند تا پاسخ دلگرم کنندهای باشد. از آن زمان به بعد این مراسم به جشنی بزرگ تبدیل شد و هر سال در همان محل قلاپیش همه گرد هم میآیند و جشن میگیرند و گونهای خشک را آتش زده و به دور سر میچرخانند.
نظرات